Prolongiranjeto na kriznata sostojba predizvikana zaradi masovnoto širenje na virusot Covid – 19 gi prinudi estradnite umetnici da stagniraat so svojata rabota i pri toa mnogu od niv da živeat vo ovoj period od sopstvenata zašteda. Imeno statusot na estradnite umetnici kaj nas ne e zakonski reguliran, pa mnogu od niv samoinicijativno plaќaat pridonesi i ostvaruvaat pravo na penzija preku firmi so različni dejnosti kade se vodat kako vraboteni. Interesno e što na nivo na država nemože da se najde točen podatok za brojot na estradni umetnici koi egzistiraat isklučivo od svojot estraden angažman zatoa što praktično ovaa branša ne e licencirana zakonski. Toa dopolnitelno ja komplicira pozicijata na poveќeto umetnici koi vo ovoj period se bez finansiski priliv na sredstva, a pri toa očekuvaat da ostvarat pravo na materijalna pomoš koja ja veti Vladata preku ekonomskite merki za spravuvanje so krizata.
Vo celata ovaa situacija sporni se standardite koi povtorno ne se strogo opredeleni i toa do nekade gi zbunilo našite pejači koi ispratile peticija do Vladata na Republika Severna Makedonija odnosno do koordinatorot Robert Alagjozovski na kogo mu ja obrazložile svojata nezavidna situacija vo ovoj period naglasuvajќi gi otkažanite turnei i nastapi širum zemjata, pa pobarale da ne bidat tretirani preku minimalna pomoš kako socijalni slučai tuku kako i site ostanati subjekti što se pogodeni vo biznisot da im se dodeli dostoinstvena parična pomoš dodeka trae vonrednata sostojba vo visina na prosečna plata.
Ovaa peticija ja potpišuvaat mnogu poznati estradni iminja koi i se odlično poznati na javnosta kako što se Irena Spasovska, Blagoja Grujovski, Mile Kuzmanovski, Stojne Nikolova, Tatjana Stefanovska, Marjan Kocev, Miško Krstevski, Spasen Siljanoski, Elena Velevska, Danijela Temelkovska, Boban Mojsovski, Goran Kukiќ, Suzana Gavazova i drugi umetnici koi redosledno se navedeni vo potpišaniot primerok vo koj i nie imavme uvid. Sekako deka ova e legitimno pravo na potpišanite vokalisti, no što pravime so muzičarite instrumentalisti koi gi nema na ovoj spisok i koi tokmu radi taa nekolegijalnost se počuvstvuvale degradirano i navredeno!?
Nivnata reakcija beše povod da mu se obratime i na Pretsedatelot na Združenieto na estradni umetnici na Makedonija Blagoja Grujovski i da go prašame dali inicijativata za finansiska pomoš na umetnicite ќe odi isklučivo preku Združenieto i zošto muzičarite instrumentalisti ne se navedeni kako potpisnici na peticjata koja ja vidovme?!
–“Našava branša e vo specificna pozicija. Nekoi se vraboteni ili osigurani po drugi osnovi, poveќeto ne se nikade prijaveni. Toa e problem. Zadruženieto pobara nekakva pomoš za onie členovi koi se vo taa kategorija, koi živeat isklučivo od muzika i se neosigureni. Zboruvam za členovi što imaat členska karta od združenieto i koi ostanaa bez angažmani vo izminatiov period poradi okolnostite.
Ošteteni ima mnogu, site sme vo zaguba, no imame osnova da pobarame pomoš samo za členovi na združenieto. Drugite treba da baraat po nekoja druga osnova” – ni pojasni Grujovski.
Na našeto prašanje kolku od prilika ima takvi členovi i dali postoi limitiranost vo odnos na pobaruvanjata za pomoš Grujovski obrazloži:
–“Pravime specifikacija. Mora poedinečno da utvrdime koj od členovite spagja tuka. Ima dosta koi se po nekoja osnova osigurani. Za niv ne važi ova. Vo momentov nemam uvid zatoa što sum doma no od ponedelnik bi možel da preciziram.
Blagoja Grujovski so Kaliopi i Karolina
Bi bilo idealno sekoj umetnik da bide obešteten, ama problem e nedefiniraniot status na našava dejnost koja rečisi celosno e von sistemot. Toa e dolga prikazna, ama e sepak glavniot problem so koj ќe se soočuvame vo vakvi nepredvidlivi krizni situacii. Estradnata dejnost e edna od najpogodenite vo aktuelnava kriza. Celosno e zaprena sekoja aktivnost, lugjeto koi egzistiraat od ovoj vid rabota se ostaveni bez nikakov prihod. Stanuva zbor za stotici, možebi iljada izveduvači na razni muzički žanrovi, poznati i pomalku poznati vo javnosta, uspešni ili pomalku uspešni. Zaguba imaat site i sekoj ќe mora da ja prebrodi ovaa faza zavisno od svoite možnosti, nekoj polesno, nekoj poteško. Štetata sekako ne može da se nadomesti pa zatoa mnogumina prašuvaat dali e možno da se dobie nekakva nadoknada od državata? Sledi prašanjeto kako i vrz koja osnova da se realizira toj proces? Estradnata branša ne e homogena celina. Zakonski ne e definirana, ni regulirana, nema svoja komora ni sindikat. Nekogaš moќnoto Združenie na estradni umetnici so sedište vo Skopje vo poslednite decenii od osamostojuvanjeto odvaj opstanuva od členarinite na pomal broj folk izveduvači i definitivno ne može da ja prezeme odgovornosta da bara pomoš za mnogubrojnata branša koja so godini funkcionira neorganizirano bez svoja matica. Zatoa apeliram do site združenija od ovoj vid ili neformalni grupi da se obideme da gi koordinirame baranjata, nie ќe gi poddržime inicijativite i od drugi esnafski združenija ili nezavisni umetnici za istata cel” – potenciraše Grujovski koj očigledno i sam nemože da ja predvidi selektivnosta so koja vo predstojnot period ќe se odredi kategorijata na umetnici što ќe gi pomogne državata.
Biljana KRNČESKA
